Dünyada arılar bal ve arı ürünleri üretim amacı ile kullanıldığı gibi tozlaşmada yardımcı olması amacı ile dolaylı olarak da kullanılmaktadır. Bir çok ülkede arıcılar tozlaşma gerektiren endistüryel ürün ekili tarlalara özel olarak davet edilmektedir.
Görüldüğü üzere arılar ve arı popülasyonu bal, polen, arı sütü, propolis ve apiterapi ürünleri üretimi için önemli olduğu kadar endistüryel üretimde tozlaşmaya katkı sağlaması ve doğal bitkilerin tozlaşmasına sağladığı katkı nedeni ile doğal denge ve vermli üretim için de çok önemli bir yere sahiptir.
Bunun yanında arıcılık yapmak için çok fazla bir sermaye gerekmemesi, arıların bakıldıkları yer merkezde olmak üzere 5km² gibi bir alandan faydalanabilmesi ve arı ürünlerinin istikrarlı bir şekilde talep görmesi gibi nedenlerle ile arıcılık ticari açıdan da öneme sahiptir.
2019 yılında dünyadaki toplam bal üretiminin %90’u 20 ülke tarafından karşılanmış olup geriye kalan %10’luk kısım diğer ülkeler tarafından üretilmiştir. Bu 20 ülkenin en başında Çin, Türkiye, Kanada, Arjantin, İran, ABD, Ukrayna, Rusya, Hindistan ve Meksika bulunmaktadır.
Ne yazık kı dünya genelinde toplam bal üretimi 2016 yılından beri düşüş eğilimindedir. 202o yılında da ülkemizin bal üretiminde %5 civarı bir düşüş görülmüştür. Aşağıdaki tabloda ülkemizde yıllara göre kovan sayılarının değişimini görebilirsiniz.
İller | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 |
---|---|---|---|---|---|
Muğla | 982.601 | 982.601 | 935.463 | 918.116 | 918.116 |
Ordu | 577.858 | 562.299 | 568.547 | 568.547 | 573.375 |
Adana | 473.919 | 454.768 | 461.987 | 469.938 | 481.557 |
Mersin | 262.564 | 273.384 | 267.251 | 282.749 | 290.795 |
İzmir | 210.876 | 215.743 | 232.009 | 244.519 | 273.949 |
Aydın | 278.210 | 280.386 | 281.060 | 274.826 | 257.738 |
Sivas | 219.942 | 215.878 | 239.575 | 243.673 | 256.374 |
Antalya | 238.075 | 226.592 | 230.323 | 217.705 | 216.423 |
Siirt | 186.047 | 159.104 | 156.764 | 158.770 | 172.470 |
Balıkesir | 168.191 | 168.191 | 172.881 | 170.432 | 168.952 |
Diğer | 4.302.081 | 4.477.229 | 4.562.564 | 4.574.274 | 4.586.869 |
Türkiye | 7.900.364 | 7.991.072 | 7.991.072 | 8.128.360 | 8.179.085 |
2020 yılı itibarı ile ülkemizdeki toplam kovan sayısı 8.2 milyon civarındadır. En çok kovan illerimiz ise sırası ile Muğla, Ordu ve Adana’dır. Toplam kovan sayısı ise bir önceki yıla göre %1’e yakın bir oranda artış yaptığı görülmektedir.
Grafiklerden görüleceği üzere bal üretimi açısından en verimli bölgemiz Doğu Karadeniz olarak görülmektedir. Ege bölgesi ise kovan sayısı bakımından ilk sırada olmasına rağmen bal üretimi açısından üçüncü sıradadır. Akdeniz bölgesi ise endüstriyel tarım bölgesi olması nedeni ile ikinci sırada yer almaktadır. Batı Marmara bölgesi ise Akdeniz Bölgesi gibi endüstriyel tarım bölgesi olmasına rağmen hem kovan sayısı hem de bal üretimi açısından gerilerde kalmıştır.
Yukarıdaki grafiklere göre bal üretimi açısından en verimli bölgelerimiz ise sırasıyla şu şekildedir
Bölge | Bal üretimi/Kovan Dağılımı |
---|---|
Doğu Karadeniz | 1.64 |
Batı Marmara | 1.4 |
Orta Anadolu | 1.4 |
Akdeniz | 1.25 |
Kuzeydoğu Anadolu | 1.16 |
İstanbul | 1 |
Güneydoğu Anadolu | 0.888 |
Ortadoğu Anadolu | 0.8 |
Doğu Marmara | 0.75 |
Ege | 0.666 |
Batı Karadeniz | 0.666 |
Batı Anadolu | 0.666 |